Giao Dịch Chứng Khoán: Cẩm Nang Cho Người Mới Bắt Đầu

Chứng Khoán
10 tháng 7 2025
Stocks Basic

Thoạt nhìn bên ngoài thì nhiều người cứ lầm tưởng việc mua và bán cổ phiếu của một công ty là đơn giản lắm. Tuy nhiên, đằng sau đó là cả một thế giới sôi động với các xu hướng, báo cáo lợi nhuận, rủi ro và phần thưởng khác nhau. 

Giao dịch chứng khoán không chỉ sinh ra để dành cho các chuyên gia trên Phố Wall, mà dành cho cả bộ phận công chúng rộng lớn nhờ vào sự tiên tiến của những nền tảng trực tuyến cùng ứng dụng di động. Tuy nhiên, trước khi bắt đầu, bạn cần thấu hiểu về cách thức hoạt động của thị trường, những yếu tố ảnh hưởng đến giá trị và phương thức quản lý rủi ro như một nhà đầu tư chuyên nghiệp. 

Theo đó, trong cẩm nang hướng dẫn cho người mới dưới đây, chúng ta hãy cùng làm quen với một số khái niệm cốt lõi trong giao dịch chứng khoán để bạn có thể bắt đầu với “bộ môn” này một cách thật tự tin! 

Mục Lục 

  1. Giao Dịch Chứng Khoán Là Gì? 

  1. Tại Sao Nên Giao Dịch Chứng Khoán? 

  1. Giá Chứng Khoán Biến Động Như Thế Nào? 

  1. Những Tuýp Người Trong Giao Dịch Chứng Khoán 

  1. Các Thuật Ngữ Quan Trọng Trên Thị Trường Chứng Khoán 

  1. Cách Bắt Đầu Giao Dịch Chứng Khoán 

  1. Phân Tích Cơ Bản Vs. Phân Tích Kỹ Thuật 

  1. Khi Nào Nên Giao Dịch Chứng Khoán? 

  1. Những Lỗi Phổ Biến Cần Tránh 

  1. Những Điểm Chính Cần Lưu Ý 

  1. Tuyên Bố Miễn Trừ Trách Nhiệm 

Giao Dịch Chứng Khoán Là Gì? 

Giao dịch chứng khoán là hành động mua bán cổ phần của các công ty được niêm yết công khai trên thị trường. Khi bạn mua một cổ phiếu, tức là bạn đang sở hữu một phần của doanh nghiệp đó, dù là Apple, Tesla hay một công ty ít tên tuổi hơn. 

Thông thường, người tham gia sẽ có hai cách tiếp cận chính với chứng khoán: 

  • Đầu Tư: Nắm giữ lâu dài theo giá trị của công ty. 

  • Giao Dịch: Mua bán ngắn hạn dựa trên mức biến động giá. 

Bạn có thể giao dịch chứng khoán trực tiếp trên các sàn giao dịch như NYSE hoặc Nasdaq, hay thông qua các hợp đồng chênh lệch (CFDs) - sản phẩm cho phép bạn dự đoán giá mà không cần sở hữu cổ phiếu trong thực tế. Loại hình này sẽ phù hợp với những chiến lược trong ngắn hạn. 

Ngay lúc này, hãy cùng tìm hiểu vì sao nhiều người lại chọn giao dịch chứng khoán thay vì các loại các tài sản khác. 

Tại Sao Nên Giao Dịch Chứng Khoán? 

Chứng khoán là một trong những công cụ tài chính dễ tiếp cận và có tính thanh khoản cao nhất. Dưới đây là một số lý do khiến nhà giao dịch và nhà đầu tư đều yêu thích chứng khoán: 

  • Tính Thanh Khoản: Các cổ phiếu lớn sẽ có mức spreads hẹp và khối lượng giao dịch mạnh. 

  • Tính Minh Bạch: Báo cáo lợi nhuận, tin tức cùng nhiều tài liệu khác đều công khai rõ ràng đến công chúng. 

  • Biến Động: Sự dao động về giá dễ tạo cơ hội kiếm lời cho nhà giao dịch, kể cả khi giá tăng hay giảm. 

  • Đa Dạng Hóa: Bạn có thể giao dịch cổ phiếu ở nhiều nhóm ngành khác nhau, như công nghệ, y tế, tài chính hoặc nhiều ngành khác. 

  • Truy Cập Dễ Dàng: Thông qua các nền tảng như D Prime, người tham gia có thể giao dịch cổ phiếu trên toàn cầu với loại hình CFDs. 

Cổ phiếu không chỉ đơn thuần là những con số; mà chúng còn phản ánh về doanh nghiệp, các ý tưởng và tâm lý của thị trường. 

Bây giờ, hãy cùng đi sâu vào tìm hiểu những nhân tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu. 

Giá Chứng Khoán Biến Động Như Thế Nào? 

Trước khi bắt tay vào giao dịch chứng khoán, bạn cần hiểu đúng về những nguyên nhân gây ra sự biến động giá. Trên thực tế, giá cổ phiếu sẽ không biến động một cách ngẫu nhiên mà sẽ phản ứng với các động lực từ thị trường, các nguồn tin tức và kỳ vọng của nhà đầu tư. 

Những biến động này sẽ chịu sự điều khiển của quy luật cung-cầu, thường được kích hoạt bởi một số yếu tố dưới đây: 

  • Báo Cáo Lợi Nhuận: Việc vượt hoặc không đạt như kỳ vọng sẽ khiến giá cổ phiếu phản ứng. 

  • Tin Tức Kinh Tế: Lạm phát, lãi suất và GDP sẽ tác động đến tâm lý chung của thị trường. 

  • Tin Tức Công Ty: Việc ra mắt sản phẩm mới, các scandals hay cơ cấu ban lãnh đạo cũng đóng vai trò quan trọng. 

  • Xu Hướng Chung Thị Trường: Ví dụ, làn sóng tăng của nhóm công nghệ hay bán tháo ngành ngân hàng. 

  • Tâm Lý Nhà Đầu Tư: Sợ hãi, tham lam và lực xung là những yếu tố không thể bỏ qua. 

Hiểu được những yếu tố thúc đẩy sự biến động giá như trên sẽ giúp bạn biết khi nào nên vào và thoát lệnh sao cho hợp lý. 

Những Tuýp Người Trong Giao Dịch Chứng Khoán 

Mỗi nhà giao dịch sẽ sở hữu một phong cách giao dịch rất riêng. Có người thì thích lối giao dịch nhanh - gọn, có người thì thích phương thức giao dịch chậm rãi và có kế hoạch rõ ràng. Có thể nói, phong cách giao dịch của bạn sẽ phụ thuộc phần lớn vào mục tiêu, khả năng hứng chịu rủi ro và quỹ thời gian của riêng bạn. 

Tuy nhiên, nhìn chung, ta sẽ có thấy có 4 tuýp nhà giao dịch chính: 

  • Trader Trong Ngày (Day Traders): Vào và thoát lệnh ngay trong ngày. Thường sẽ giao dịch nhanh chóng với nhiều lệnh khác nhau. 

  • Trader Xen Kẽ Trung Hạn (Swing Traders): Giữ lệnh trong vài ngày hoặc vài tuần thông qua việc tận dụng xu hướng trung hạn. 

  • Trader Theo Vị Thế (Position Traders): Giữ lệnh dài hạn. Thường tập trung vào xu hướng hoặc các chu kỳ lớn hơn. 

  • Trader Lướt Sóng Trong Ngày: Thực hiện hàng chục lệnh nhỏ trong ngày để kiếm lời từ các dao động rất nhỏ của giá. 

Với người mới, thì giao dịch xen kẽ trung hạn thường là sự lựa chọn kết hợp đúng đắn giữa tính linh hoạt và thời gian thích hợp để học hỏi. 

Tuy nhiên, trước khi đặt lệnh đầu tiên, bạn cần làm quen với một số từ ngữ chuyên ngành trước đã! 

Các Thuật Ngữ Quan Trọng Trên Thị Trường Chứng Khoán 

Mỗi thị trường có một ngôn ngữ riêng, và thị trường chứng khoán cũng không phải là ngoại lệ. Việc học các thuật ngữ cơ bản giúp bạn dễ dàng thao tác trên nền tảng giao dịch và hiểu được các bài viết phân tích thị trường. 

Dưới đây là một số khái niệm mà bạn cần biết: 

  • Mã Cổ Phiếu (Ticker Symbol): Tên viết tắt của công ty (ví dụ: AAPL cho Apple). 

  • Khối Lượng (Volume): Số lượng cổ phiếu được giao dịch. 

  • Giá Mua/Bán (Bid/Ask): Giá đặt mua (bid) và giá đặt bán (ask). 

  • Chênh Lệch Giá (Spread): Khoảng cách giữa giá mua và giá bán – khoảng cách càng nhỏ càng có lợi. 

  • Lệnh Thị Trường (Market Order): Mua hoặc bán ngay lập tức theo giá hiện tại. 

  • Lệnh Giới Hạn (Limit Order): Thực hiện giao dịch ở mức giá xác định hoặc mức giá tốt hơn. 

  • Lệnh Cắt Lỗ (Stop Loss): Công cụ giới hạn thua lỗ khi thị trường đi chệch hướng giao dịch. 

Trên đây là nền tảng vốn từ vựng quan trọng mà bạn cần ghi nhớ. 

Ngay lúc này, hãy tìm hiểu xem ta có thể giao dịch chứng khoán như thế nào. 

Cách Bắt Đầu Giao Dịch Chứng Khoán 

Bạn đã sẵn sàng bước vào thế giới giao dịch chứng khoán? Không cần là chuyên gia từ phố Wall, bạn vẫn có thể dễ dàng giao dịch nhờ vào những công cụ giao dịch tiên tiến hiện tại. 

Bắt đầu giao dịch thật đơn giản với các bước hướng dẫn dưới đây: 

  1. Chọn Nền Tảng: Lựa chọn những nhà môi giới được cấp phép như D Prime để sở hữu tốc độ khớp lệnh nhanh và khả năng truy cập vào các thị trường trên toàn cầu. 

  1. Mở Tài Khoản Demo: Luyện tập giao dịch không rủi ro với tài khoản demo. 

  1. Chọn Cổ Phiếu: Bắt đầu với những mã có mức thanh khoản tốt và phổ biến hiện tại. 

  1. Đặt Lệnh: Sử dụng nền tảng giao dịch để thiết lập điểm vào lệnh, cắt lỗ và mục tiêu lợi nhuận mong muốn. 

  1. Theo Dõi Và Đánh Giá: Ghi nhận những điểm được và chưa được để có thể cải thiện trong những lần giao dịch sau. 

Dù là ở thời đại số, thì thành công trong giao dịch vẫn phụ thuộc nhiều vào sự kiên trì và tính kỷ luật của nhà đầu tư. 

Tiếp sau đây, chúng ta hãy cùng khám phá cách thức mà nhà giao dịch sử dụng để phân tích thị trường. 

Phân Tích Cơ Bản Vs. Phân Tích Kỹ Thuật 

Một nhà giao dịch giỏi sẽ không dự đoán theo cảm tính, mà họ sẽ dựa trên những phân tích có cơ sở đàng hoàng. Trong thị trường chứng khoán, thông thường nhà đầu tư sẽ sở hữu hai phương thức phân tích chính. Trong phần này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu sự khác biệt cơ bản giữa hai phương thức này dể bạn có thể tự mình đánh giá các cơ hội tiềm năng. 

Dưới đây là hai phương pháp phân tích thị trường chứng khoán: 

  • Phân Tích Cơ Bản: Tập trung vào “sức khỏe” của doanh nghiệp – với doanh thu, biên lợi nhuận, nợ nần, lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu. 

  • Phân Tích Kỹ Thuật: Tập trung vào biểu đồ giá – mức hỗ trợ, vùng kháng cự, xu hướng, mô hình và các chỉ báo kỹ thuật. 

Ví dụ: 

  • Bạn thích cổ phiếu Apple vì doanh số iPhone mạnh (thuộc về phân tích cơ bản). 

  • Bạn mua cổ phiếu sau khi giá vượt qua đường trung bình động 200 ngày (thuộc về phân tích kỹ thuật). 

Với những nhà giao dịch thành công, họ sẽ thường kết hợp cả hai phương pháp. 

Tuy nhiên, nên nhớ rằng, phân tích sẽ không có tác dụng nhiều nếu bạn chọn sai thời điểm để giao dịch. 

Khi Nào Nên Giao Dịch Chứng Khoán? 

Thị trường chứng khoán không phải lúc nào cũng sôi động với mức độ tương đương trong ngày. Chính vì thế, việc nắm bắt thời điểm tốt để giao dịch sẽ giúp bạn tận dụng được hành động giá và mức spreads cạnh tranh hơn. Xét về tính thời điểm, bạn đừng đoán mò mà hãy tận dụng lúc thị trường đang sôi động nhất để nhập cuộc. 

Thị trường thường sẽ tập trung vào: 

  • Phiên Mở Cửa Thị Trường Mỹ (9:30 sáng theo giờ ET): Khối lượng lớn, biến động mạnh, đặc biệt với các cổ phiếu Nasdaq và S&P 500. 

  • Mùa Báo Cáo Lợi Nhuận: Biến động mạnh mẽ. 

  • Các Tin Tức Quan Trọng: Quyết định của Fed, báo cáo lạm phát hay tin tức từ doanh nghiệp có thể ảnh hưởng đến tâm lý thị trường. 

Một số nhà đầu tư còn giao dịch phiên trước giờ mở cửa hoặc phiên sau giờ làm việc. Tuy nhiên, lúc này, mức spreads sẽ rộng hơn và sự biến động trở nên khó đoán hơn rất nhiều. 

Tiếp sau đây, hãy cùng theo dõi một số lỗi phổ biến cần tránh trong giao dịch để hành trình đầu tư của bạn thêm phần đảm bảo. 

Những Lỗi Phổ Biến Cần Tránh 

Ngay cả những nhà giao dịch giỏi nhất cũng có lúc gặp sai lầm. Điều quan trọng là, bạn nhận diện được những lỗi sai phổ biến để tránh khả năng mất tiền “oan”. Dưới đây là danh sách một số những lỗi sai thường gặp trong giao dịch mà bạn cần tránh: 

  • Giao Dịch Không Kế Hoạch: Luôn xác định rõ điểm vào lệnh, dừng lỗ và mục tiêu lợi nhuận thích hợp. 

  • Chạy Theo Tin Tức: Giá thường biến động trước khi tin được công bố. 

  • Giao Dịch Quá Nhiều: Chất lượng quan trọng hơn số lượng. 

  • Bỏ Qua Quản Lý Rủi Ro: Đừng để một giao dịch đơn lẻ khiến số dư trong tài khoản giao dịch của bạn “bốc hơi”. 

  • Để Cảm Xúc Chi Phối Quyết Định: Giao dịch tức là bạn đang đầu tư, chứ không phải là đánh bạc, nên hãy bình tĩnh trước mọi biến động bất kỳ. 

Hiểu càng sớm những vấn đề trên đây, thì bạn sẽ dễ dàng cải thiện khả năng giao dịch và sở hữu những giao dịch giá trị hơn. 

Những Điểm Chính Cần Lưu Ý 

Giao dịch chứng khoán không chỉ là cánh cửa để bạn bước vào thị trường tài chính – mà còn là một cách thức tuyệt vời để bạn phát triển được kỹ năng, kỷ luật và mở rộng những cơ hội tiềm năng. 
Hãy bắt đầu từ những điều sơ khai nhất, học từ cơ bản, sử dụng tài khoản Demo và ưu tiên sự ổn định hơn là chạy theo những cảm xúc hưng phấn nhất thời. 

Khi bạn đã có sẵn hành trang để tự mình bước tiếp, thì đừng quên tại đây, D Prime cung cấp những công cụ, kiến thức và khả năng truy cập vào thị trường toàn cầu để gia nhập vào thế giới đầu tư thực thụ. 

Trong phần tiếp theo, chúng ta hãy tiếp tục với bài học đọc vị các động lượng trên thị trường, cách thức phản ứng với những nguồn tin và các tín hiệu biểu đồ như một chiến lược gia thực thụ. 

Tuyên Bố Miễn Trừ Trách Nhiệm      

Thông tin trong bài viết này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và không nên được xem là lời khuyên đầu tư, khuyến nghị, đề nghị hoặc lời mời chào mua hoặc bán bất kỳ công cụ tài chính nào. Bài viết không xem xét mục tiêu đầu tư hoặc tình hình tài chính cụ thể của bất kỳ độc giả nào. Hiệu suất trong quá khứ của một sản phẩm không phải là chỉ số đáng tin cậy về hiệu suất của nó trong tương lai. Doo Prime và các chi nhánh của công ty không đưa ra bất kỳ tuyên bố hoặc bảo đảm nào về tính chính xác hoặc đầy đủ của thông tin được cung cấp và không chịu trách nhiệm pháp lý đối với bất kỳ tổn thất hoặc thiệt hại nào phát sinh do việc sử dụng thông tin hay từ bất kỳ khoản đầu tư nào được thực hiện dựa trên thông tin nói trên.       

Không nên dựa vào nội dung bên trên để thay thế cho phán đoán độc lập của chính bạn. Bạn nên cân nhắc tính phù hợp của thông tin này liên quan xét đến hoàn cảnh cá nhân của mình trước khi đưa ra bất kỳ quyết định đầu tư nào. Thị trường luôn có rủi ro và bạn nên thận trọng khi đầu tư. 

@2025 D Prime All Rights Reserved.